- تعریف شیفتگی و نفرت
- نمونههای عینی از زندگی
- پیامدهای فردی و اجتماعی
- راهحلهای قرآنی و عملی
- جمعبندی و دعای پایانی
مقدمه: شیفتگی و نفرت، دو روی یک سکه
امشب میخواهیم درباره موضوعی صحبت کنیم که همه ما در زندگی روزمره با آن مواجه هستیم: شیفتگی و نفرت. این دو احساس، مانند دو روی یک سکه، میتوانند دیدگاه ما را نسبت به واقعیتها تحریف کنند.
- شیفتگی زمانی است که ما چیزی یا کسی را آنقدر دوست داریم که دیگر عیوبش را نمیبینیم. مثل مجنون که در چشماش فقط زیباییهای لیلی را میدید، حتی اگر دیگران او را سیاهپوست و زشت میدانستند.
- نفرت نیز برعکس است. وقتی از چیزی یا کسی متنفر باشیم، دیگر حسنهایش را نمیبینیم. مثل کسی که از یک کشور یا نظام سیاسی بدش میآید و هیچ نقطه مثبتی در آن نمیبیند.
این دو احساس، هر دو ما را کور میکنند. شیفتگی ما را نسبت به عیوب کور میکند و نفرت ما را نسبت به محاسن.
نمونههای عینی از زندگی روزمره
- ازدواج:
- بسیاری از جوانان وقتی شیفته همدیگر میشوند، هیچ عیبی در طرف مقابل نمیبینند. اما پس از ازدواج، وقتی احساسات فروکش میکند، تازه متوجه ایرادات میشوند.
- توصیه میکنم قبل از ازدواج، یک لیست از خوبیها و بدیهای طرف مقابل بنویسید و با یک مشاور بیطرف مشورت کنید.
- سیاست:
- برخی آنقدر شیفته یک نظام سیاسی میشوند که هیچ اشکالی در آن نمیبینند. در مقابل، برخی دیگر آنقدر متنفرند که هیچ نقطه مثبتی در آن نمییابند.
- مثلاً کسی که فقط پیشرفتهای اقتصادی دبی را میبیند، اما دیکتاتوری و محدودیتهای آزادی بیان در آنجا را نادیده میگیرد.
- قرآن و دین:
- برخی آنقدر شیفته قرآن میشوند که هرگونه نقد یا بررسی علمی را رد میکنند.
- برخی دیگر آنقدر متنفرند که حتی حاضر نیستند آن را بخوانند و بفهمند.
- مشکل اینجاست که ترجمههای نادرست از قرآن نیز به این سوءتفاهمها دامن زده است. مثلاً ترجمههایی که اصطلاحات تخصصی قرآن را به زبان ساده و نادرست برگرداندهاند.
راه حل: تعادل و واقعبینی
برای دیدن واقعیتها، باید از این دو احساس دوری کنیم:
- شیفتگی را کنار بگذاریم و بپذیریم که هر چیزی، حتی محبوبترین افراد و ایدهها، ممکن است عیوبی داشته باشند.
- نفرت را کنار بگذاریم و بپذیریم که حتی بدترین دشمنان ما نیز ممکن است نقاط مثبتی داشته باشند.
قرآن میفرماید:
“وَلاَ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلاَّ تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى” (سوره مائده، آیه ۸)
“نفرت از گروهی شما را به بیعدالتی نکشاند. عدالت پیشه کنید که به تقوا نزدیکتر است.”
جمعبندی
در پایان، از شما دعوت میکنم که در این ماه مبارک رمضان، نه تنها روزه جسم بگیریم، بلکه روزه تعصبات و احساسات افراطی نیز بگیریم. بیایید با چشمانی باز و دلی آرام به جهان نگاه کنیم، تا بتوانیم حقایق را آنگونه که هستند، ببینیم.
اللهم اجعلنا من الذین یسمعون القول فیتبعون احسنه
“خدایا، ما را از کسانی قرار ده که سخن را میشنوند و بهترین آن را پیروی میکنند.”
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
نکات اجرایی:
- لحن سخنرانی را صمیمی و روان نگه دارید.
- از مثالهای ملموس و روزمره استفاده کنید تا مخاطبان بهتر ارتباط برقرار کنند.
- فضایی برای پرسش و پاسخ باز بگذارید تا مشارکت حضار افزایش یابد.