عوامل دل مردگی در کلام پیامبر اکرم(ص)
«أربَعٌ يُمِتنَ القَلبَ»
- ترجمه: “چهار چیز قلب را می‌میراند:”
«الذَّنبُ عَلَى الذَّنبِ»
- ترجمه: “گناه روی گناه”
- توضیح: انجام پی در پی گناهان، بدون توبه و استغفار، قلب را سیاه و سخت می‌کند و نور ایمان را در آن خاموش می‌کند.
«وکَثرَةُ مُناقَشَةِ النِّساءِ؛ يَعني مُحادَثَتَهُنَّ»
- ترجمه: “زیادی بحث و جدل با زنان؛ یعنی گفت‌وگوی با آنان”
- توضیح: پیامبر (ص) در اینجا منظورشان گفت‌وگوی بی‌مورد و نزاع‌های بیهوده با زنان است. این نوع بحث‌ها اغلب به دلیل بی‌منطقی و لجاجت، وقت و انرژی را تلف کرده و باعث ایجاد کدورت و ناراحتی می‌شود.
«ومُماراةُ الأَحمَقِ؛ يَقولُ وتَقولُ ولايَرجِعُ إلى خَيرٍ أبَداً»
- ترجمه: “مراء (جدال) با احمق؛ او می‌گوید و تو می‌گویی و هرگز به خیر باز نمی‌گردد.”
- توضیح: بحث و جدال با افراد نادان و بی‌خرد، بی‌فایده است. زیرا آن‌ها اصرار بر نظرات غلط خود دارند و به حرف حق گوش نمی‌دهند. این جدال‌ها نه تنها به نتیجه نمی‌رسد، بلکه باعث اتلاف وقت و انرژی و ایجاد ناراحتی می‌شود.
«ومُجالَسَةُ المَوتى. فَقيلَ: يا رَسولَ اللّهِ، ومَا المَوتى؟ فَقالَ: كُلُّ غَنِيٍّ مُترَفٍ.»
- ترجمه: “همنشینی با مردگان. گفته شد: ای رسول خدا، مردگان چه کسانی هستند؟ فرمود: هر ثروتمند مُترف.”
- توضیح: منظور از ثروتمند مُترف، کسی است که غرق در لذت‌های دنیوی است و از یاد خدا و آخرت غافل شده است. همنشینی با چنین افرادی، انسان را به دنیاگرایی و فراموشی معنوی سوق می‌دهد و قلب را می‌میراند.
نکات شرح:
- “یُمِتنَ القَلبَ”: این اصطلاح نشان‌دهنده این است که قلب، همانند جسم، می‌تواند دچار بیماری و مرگ شود. منظور از مرگ قلب، از بین رفتن حیات معنوی و انسانی آن است.
- “مُترَفٍ”: فردی که بیش از حد در رفاه و لذت غرق شده و از مسائل معنوی غافل است.
این حدیث در کتاب «الخصال» شیخ صدوق، صفحه ۲۲۸، حدیث شماره ۶۵ ذکر شده است.
